DUYU BÜTÜNLEME NEDİR?
Duyu bütünleme terapisi; 1960 lı yıllarda Amerikalı doktor J.Ayres tarafından, University of Southern California ‘da yapılan araştırma ve çalışmaların ardından uygulamaya konulmuş, devam eden süreçte tüm dünyada, çocuklar için, özellikle otizm başta olmak üzere birçok problemin çözümünde oldukça önemli bir terapi yöntemi olarak uygulanmaya başlanmıştır.
Duyu bütünleme terapisi fiziksel aktiviteleri ve oyunu her çocuğa özel terapi hedefleri çerçevesinde, araç olarak kullanan bir yöntemdir.
Duyu bütünleme terapisinin amacı; çocuğa özel hedefler çerçevesinde doğru planlanmış ve hazırlanmış ortam ve aktivite dizini aracılığı ile duruma uygun fonksiyonel, duygusal ve sosyal cevap oluşturma potansiyelini arttırmaktır.
DUYU BÜTÜNLEME BOZUKLUĞUNDAKİ KLİNİK BELİRTİLER NELERDİR?
(Bebek ve Çocuklarda) Gözlenen Belirtiler:
- Kolay korkma (doğumdan 3 aylığa kadar)
- Zayıf kas tonu
- Kendini kontrolde problem, normal dışı telaşlı
- Elleri bir araya getirmede veya oyuncakları birbirine çarpmada problem
- Yavaş yuvarlanma, oturma veya ayağa kalkma
- Bebek konuşmasında (agulama) zorluk
- Keşfetme problemleri
- Hareket ettirildiğinde ağlama veya gerginlik
- 6 aylıktan sonra sıklıkla elleri yumruk yapma
- Baş aşağı durmayı tölere edememe
- Banyodan hoşlanmama
- Yaşına uygun oyuncakları oynama da problem
- Kucağa alınınca, kucakta tutulunca rahatsız olma
- Emme güçlüğü
- Aşırı aktif ve aşırı hareket peşinde
- Oturma veya uyku problemleri
(Okul öncesi çocuklarda(3-7yaş arası) ) Gözlenen problemler
- Yaşına uygun oyunlara veya hareketlere “yapamıyorum”, “beceremiyorum” der
- Zayıf kas tonu, çelimsiz, yumuşaklık
- Sakar, sürekli düşer/takılır
- İnsanlara veya mobilyalara çarpar, uzayda vucudunun yerini ve etrafındakileri algılayamaz
- Oyuncakları veya boya kalemlerini kırar
- Zıplamaktan, sallanmaktan veya ayaklarının yerden kesilmesinden hoşlanmaz
- Boyama yapmaktan, yap-boz yapmaktan veya makasla kesmekten hoşlanmaz
- Dil öğrenmede zorluk yaşar
- Hiperaktiftir, sakinleşemez, çok hızlı hareket değiştirir
- Dikkat dağınıklığı veya yeni göreve geçişi engelleyecek aşırı dikkat
- Banyodan veya saçının kesilmesinden hoşlanmaz
- Dokunmaya, tatmaya, seslere veya kokulara aşırı tepki verir.
- Oyun bahçelerinde oynamak istemez
- Oturma veya uyku problemleri
- Yeni şeylere öğrenirken diğer çocuklardan daha fazla tekrar yapması gerekir
( Okul Çağındaki çocuklarda) Gözlenen Problemler
- Dikkat dağınıklığı veya yeni göreve geçişi engelleyecek aşırı dikkat
- Zayıf kas tonu, sürekli uzanmak isteme veya çalışma masasında dik oturamamak
- Yeni şeylere öğrenirken diğer çocuklardan daha fazla tekrar yapması gerekir
- Harfleri ters yazma/okuma (örneğin “b” yerine “d”), düzgün yazı yazma problemi
- Kalemleri çok kolay kırar veya kaleme çok bastırarak yazar
- Zıplamaktan, sallanmaktan veya ayaklarının yerden kesilmesinden hoşlanmaz
- El yazısından hoşlanmaz, ev ödevinden kolay sıkılır/yorulur
- Dikkat dağınıklığı veya direktifleri takip etmede zorluk
- Hiperaktiftir, sakinleşemez, çok hızlı hareket değiştirir
- Kendine güven eksikliği
- Yüzmeden, banyodan, sarılmadan veya saç kesiminden hoşlanmama
- Dokunmaya, tatmaya, seslere veya kokulara aşırı tepki verir. .
- Fiziksel aktivite veya spor aktivetelerinden kaçınma
- Akranları ile arkadaş olmada problemler, daha büyük veya küçük çocuklarla oynama eğilimi
- Motor görevler içeren işlerde direktifleri takip edememe
(Yetişkinlerde) Gözlenen problemler
- Denge sorunları, oryantasyon sorunları ve/veya merdivenden/asansörden korkma
- Çok hızlı ve kolay yorulma, sürekli uzanmak isteme veya çalışma masasında dik oturamama
- Sakarlık, sık kaza yapmak ve/veya hantallık
- Kalabalık ortamlardan hoşlanmama, sıra da beklerken sürekli yanlışlıkla insanlara çarpma
- Arkadan yaklaşıldığında ve/veya habersiz temaslarda aşırı tepki verme
- Duygusal ilişkileri sürdürememe, duygusal yakınlık kurmada sorunlar, sarılamama
- Ev ve iş aktivitelerinde organizasyon bozukluğu
- Motor görevler içeren işlerde direktifleri takip edememe
- Araç kullanmada, park etmede, vites değiştirmede veya otoyol giriş-çıkışlarında sorun yaşama
- Kendine güven eksikliği
- Dikkat dağınıklığı veya yeni göreve geçişi engelleyecek aşırı dikkat
FLOORTIME NEDİR?
Floortime: İletişim sorunu yaşayan çocukların sosyal, duygusal ve entelektüel kapasitelerini geliştirmek için , oyun tabanlı, bireyselleştirilmiş bir eğitim programıdır.
Çocuğun duyu-motor-bilişsel özelliklerine göre hazırlanmış bir çevrede birey-aile ve eğitimcinin katılımıyla model-çocuk iletişimine dayanarak ve çocuk temel alınarak uygulanır.
FLOORTIME Kimlere Uygulanır?
- Yaygın Gelişimsel Bozukluklar
- Genel Gelişim Gerilikleri,
- Down Sendromu,
- Öğrenme ve Dikkat ile ilgili zorluklar,
- İletişim ve Dil ile ilgili zorluklar da uygulanır.
Özel gereksinimi olan bu grup çocuklarda;
- Empati kurma
- Duygusal sinyalleri okuyabilme
- Akranlarıyla iletişim kurabilme becerilerinin geliştirebilmek için floortime uygulanmaktadır.